Jean Monnet urodził się 9 listopada 1888 roku w Cognac. W wieku 16 lat po raz pierwszy opuścił rodzinną ziemię i wyjechał do Anglii, następnie do Skandynawii, Rosji, Egiptu, Kanady i Stanów Zjednoczonych, aby reprezentować firmę ojca. Po latach podróży wrócił do Francji w 1914 roku, gdy wybuchła I wojna światowa. Natychmiast przeszedł do służby rządowej i zaproponował przewodniczącemu Rady utworzenie planu koordynacji alianckich zasobów wojennych poprzez zbliżenie Francji i Wielkiej Brytanii.
Po wojnie, nigdy nie studiując, Jean Monnet stał się jednym z najbardziej szanowanych ekspertów finansowych na świecie: w latach 20. uczestniczył w odbudowie gospodarczej niektórych krajów Europy Środkowej i Wschodniej; w 1929 r. założył i współprzewodniczył Bancamerica-Blair; w latach 1934-1936 przebywał w Chinach jako doradca Chiang Kai-sheka.
Kiedy zbliżała się druga wojna światowa, Jean Monnet został upoważniony przez Edouarda Daladiera do prowadzenia negocjacji z Waszyngtonem, a następnie Londynem. Następnie zainspirował de Gaulle'a i Churchilla do stworzenia unii francusko-brytyjskiej w celu stawienia czoła nazizmowi. Przy wyzwoleniu stworzył plan modernizacji i wyposażenia, który pozwolił Francji ożywić gospodarkę.
W 1950 roku, w obliczu narastających napięć międzynarodowych, Jean Monnet i jego zespół stworzyli projekt Wspólnoty Europejskiej. 9 maja 1950 roku, za zgodą kanclerza Adenauera, Robert Schuman złożył w imieniu rządu francuskiego propozycję (przygotowaną przez Jeana Monneta), aby całą francusko-niemiecką produkcję węgla i stali objąć wspólną Wysoką Władzą, otwartą dla innych krajów europejskich. FRG, Włochy, Belgia, Luksemburg i Holandia natychmiast odpowiedziały pozytywnie. W ten sposób powstała Europejska Wspólnota Węgla i Stali (EWWiS), która położyła podwaliny pod Wspólnotę Europejską. W 1952 r. pierwszym przewodniczącym Wysokiej Władzy został Jean Monnet.
Po niepowodzeniu Europejskiej Wspólnoty Obronnej (EDC) Jean Monnet założył Komitet Działań na rzecz Stanów Zjednoczonych Europy. Komitet, skupiający europejskie partie polityczne i związki zawodowe, stał się pożywką dla inicjatyw na rzecz integracji europejskiej, takich jak utworzenie wspólnego rynku, wspólnego systemu walutowego, Rady Europejskiej, członkostwa Wielkiej Brytanii w Unii Europejskiej oraz wyborów do Parlamentu Europejskiego w wyborach powszechnych.
Za swoje wysiłki na rzecz zbliżenia krajów europejskich, 2 kwietnia 1976 r. Jean Monnet otrzymał od szefów państw i rządów zebranych w Radzie Europejskiej tytuł "Honorowego Obywatela Europy". Był już na emeryturze politycznej i pisał swoje wspomnienia w swoim domu w Houjarray.
16 marca 1979 roku zmarł w wieku dziewięćdziesięciu jeden lat. Jego prochy są obecnie pochowane w Panteonie w Paryżu.